By (Foto: http://tanerceylan.com/works/spring-time/)
Muhafazakâr kesimlere göre Osmanlı İmparatorluğu, kaybedilmiş ve yeniden ulaşılması gereken bir ‘altın çağ’ anlamına gelebiliyor. Bu özellikle ahlak, erdem ya da ‘örf ve âdet’ gibi konular için geçerli. Örneğin cinsiyet bağlamında, Osmanlı’yı ideal bir ataerkil ve heteronormatif toplum olarak gösterme eğilimi var. Osmanlı erkeği etkin, maço ve tabii ki heteroseksüel bir toplum lideri, Osmanlı kadını ise edilgen, anaç, cinsel arzudan ve toplumsal yaşamdan uzak bir ev hanımı olarak çiziliyor. Bu anlayışa göre Osmanlı’nın mükemmel cinsiyet düzeni, ancak 19. yüzyılda Batı’nın etkisiyle “yozlaşmaya” başladı.
Peki Osmanlı’daki cinsiyet anlayışı, gerçekten bu tarz söylemlere hizmet ediyor mu? Osmanlı’yı siyasetçilerin ya da muhafazakâr fikir liderlerinin ağzından dinlemek yerine birincil kaynaklar ışığında incelediğimizde ortaya nasıl bir tablo çıkıyor?
Viyana Üniversitesi’nden Prof. Dr. David Selim Sayers’in iddiasına göre bugün sıklıkla ‘ahlaksız’ ya da ‘dejenere’ olarak kabul edilen birçok cinsel kimlik ve davranış tarzı, aslında Osmanlı toplumunun organik birer parçasıydı. Günümüzde muhafazakârlık ya da örf-âdet ismi altında pazarlanan birçok değer ise ilk kez ‘yozlaşmış’ Batı’nın etkisiyle Osmanlı toplumuna girdi.
David Selim Sayers, 1978 yılında Londra’da dünyaya geldi. İlk öğrenimini İstanbul’da, orta ve lise öğrenimini Hamburg’da, lisans eğitimini ise Cambridge Üniversitesi’nin İlahiyat ve Din Araştırmaları Fakültesi’nde aldı. 2005 yılında Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Bölümü’nden yüksek lisans diplomasını alan Sayers, Bikent’teyken Türk edebiyatıyla ilgili ilk uluslararası İngilizce bilimsel dergi olan Journal of Turkish Literature’ın kurucu editör kadrosunda yer aldı. 2007 yılından beri Princeton Üniversitesi’nin Yakın Doğu Araştırmaları Bölümü’nde doktora programına devam eden Sayers’ın doktora tezi çalışmaları, Osmanlı düzyazı edebiyatı ve kültürel tarihi üzerinde yoğunlaşmaktadır. Sayers, 2004-2005 yılları arasında Türk edebiyatıyla ilgili ilk uluslararası İngilizce bilimsel dergi olan Journal of Turkish Literature’ın kurucu editör kadrosunda yer aldı.
Tarih: 12 Nisan 2018, 19:00
Yer: Amerlinghaus, Stiftgasse 8 1070 wien
