By (Photo © Barbara Schwarcz)
1970’lerin ortalarında Ernst Jandl kendini bir yazma krizinin içinde bulur. 1960 ve 1970’lerin en ilerici ve aynı zamanda en popüler şairlerinden biri haline geldiği Alman dili, ona yeni olanaklar sunmuyor gibidir. “Düşmüş dil” (heruntergekomme sprache) olarak tanımladığı edebi ve kültürel kodlamaların uzağında bir dilde, yeni şiirler üretmesine yol açacak bir olanak keşfeder. Göçmenlerin meşhur ‘Gastarbeiterdeutsch’una dayanan dilini, çoğunlukla Türkçe konuşan göçmenlerin dışlandığı, hoş karşılanmayan, alay edilen bir konuşma biçimini ele alır ve onu şiire dönüştürür. “Düşmüş dil” Jandl’ın maharetli ellerinde şiire bir çare, bir büyük açılım olur. Şiirde diyalektin kullanımının Orta Çağ’a kadar gittiği düşünülürse, bunun bin yıllık bir atılım olduğu ve belki şiirin en insancıl hamlesi olduğu söylenebilir.
Sunumda marjinalleştirilmiş bu dilin izi sürülecek ve şiir tarihindeki diğer benzer projelerle ilişkisi kurulacak. Hammerschmid sunumda şu soruları yanıtlamaya çalışacak: “Düşmüş dil”deki şiirler geleceğin dili için bir model olabilir mi? Onun tamamlanmamışlığı şiirin kaynak kodu olarak görülebilir mi? Jandl’ın diğer dillere olan merakı ve ilgisi, genellikle norm haline getirilen ve böylece iki sınıflı toplumlar kuran sözde “kendi” dilinin yabancılaşması için bir model olarak görülebilir mi?
Michael Hammerschmid, şair, Alte Schmiede’deki Uluslararası Dichterloh Şiir Festivali’nin küratörü ve MDW’de şiir üzerine öğretim üyesidir. Helmut Neundlinger ile birlikte Ernst Jandl’ın “heruntergekommener sprache” adlı eseri üzerine von einen sprachen, poetologische Untersuchungen zu Ernst Jandl adlı kitabı yazdı. Reinhard Priessnitz 2009 ve Heimrad-Bäcker Förderpreis 2015 ödüllerini aldı. Müzelerle çeşitli işbirlikleri yaptı: zoom Çocuk Müzesi, Sigmund Freud Müzesi, Viyana Müzesi. Şiir kitapları: nester. gedichte, schlaraffenbauch. Çocuklar ve yetişkinler için şiirler; wer als erster. kindergedichtbilderbuch.
Tarih: 15.10.2024, 19.00
Yer: Literaturhaus Wien, Veranstaltungseingang, Zieglergasse 26A, 1070 Wien
*Sunumun dili Almanca’dır! Etkinlik, Literaturhaus Wien’in işbirliğiyle gerçekleştiriliyor. Giriş ücretsizdir!
